Լաստենիա Լառիվա

Լաստենիա Լառիվա
Ծննդյան անուն	իսպ.՝ Lastenia Micaela Larriva y Negrón
Ծնվել է	մայիսի 6, 1848
Ծննդավայր	Լիմա, Պերու
Վախճանվել է	սեպտեմբերի 24, 1924 (76 տարեկան)
Վախճանի վայր	Լիմա, Պերու
Մասնագիտություն	գրող, բանաստեղծուհի, լրագրող և վիպասան
Լեզու	իսպաներեն
Քաղաքացիություն	Պերու
Կրթություն	Colegio Sagrados Corazones Belén?
Ամուսին	Նումու Լյոնա

Լաստենիա Լառիվա Դե Լյոնա (իսպ.՝ Lastenia Larriva de Llona, մայիսի 6, 1848(1848-05-06), Լիմա, Պերու - սեպտեմբերի 24, 1924(1924-09-24), Լիմա, Պերու), պերուացի բանաստեղծուհի, գրող, լրագրող, հրատարակիչ, ֆեմինիստուհի։

Կենսագրություն

Լաստենիա Լառիվան ծնվել է բանաստեղծ և գրող Ժոզե դե Լառիվայի մեծահարուստ ընտանիքում։ Ավարտել է եկեղեցական դպրոցը։ 1872 թվականին առաջին անգամ ամուսնացել է և այդ ամուսնությունից ունեցել երեք դուստր և մեկ որդի։ 1881 թվականին՝ Խաղաղօվկիանոսյան պատերազմի ժամանակ, նրա ամուսինը մահացել է Լիմա ներխուժող չիլիական ուժերից պաշտպանության ընթացքում։ Լաստենիան երաժշտություն է դասավանդել Լիմայի հարուստ ընտանիքներում։ Այնուհետև նա հանդիպել է էկվադորացի բանաստեղծ Նումու Պոմպիլիոն Լյոնային, որի հետ էլ ամուսնացել է 1882 թվականին։ Իր ամուսնու մասնագիտական պարտականությունների շնորհիվ Լաստենիան և իր երեխաները շատ են ճանապարհորդել նրա հետ, ապրել են Գուայակիլում, Էկվադորի ափին, այնուհետև Բոգոտայում (Կոլումբիա), որտեղ Լյոնան եղել է Էկվադորի դեսպանը։ 1887 թվականին ընտանիքը վերադարձել է Լիմա։ Նույն թվականին նա դարձել է հեղինակավոր գրական ակումբի անդամ^[1]։

Ակտիվորեն մասնակցել է «La Nación» թերթի ստեղծմանը, հիմնել է «El Tesoro del Hogar» գրական թերթը։ 1910-1911 թվականներին հրատարակել է «Arequipa Ilustrada» երկշաբաթյա գրական թերթը։ Կյանքի վերջին տարիներին նա կորցրել էր տեսողությունը և տառապում էր բազմաթիվ հիվանդություններով։

Ստեղծագործություն

Լաստենիան մի շարք վեպերի, պատմվածքների, էսսեների, պոեզիայի ժողովածուների հեղինակ է, որոնցից մի քանիսը թարգմանվել են այլ լեզուներով։ Ժամանակակից գրողների մասին նրա կենսագրական և քննադատական մի շարք հոդվածներ հրատարակվել են «Excelent Figures» խորագրի ներքո։ 1889 թվականին Լաստենիան հրատարակեց բանաստեղծությունների գիրք՝ «La Ciencia y la Fe»: 1888 և 1890 թվականները հատկապես բեղմնավոր էին նրա գրական ստեղծագործության բնագավառում։ Այս ժամանակահատվածում նա Գայայակիլում հրատարակել է «Un drama singular o historia de una familia» և «Pro Patria» վիպակները։ Նրա աշխատանքները հրատարակվել են Իսպանիայի, Արգենտինայի, Վենեսուելայի, Պերուի, Էկվադորի և Կոլումբիայի տարբեր թերթերում և ամսագրերում։

Մատենագիտություն

Denegri, Francesca: El Abanico y la Cigarrera. La primera generación de mujeres ilustradas en el Perú. Lima, 1996.
Estrada, Jenny, Mujeres de Guayaquil Siglo XVI, Publicaciones del Banco Central del Ecuador, Archivo Histórico del Guayas, Guayaquil, 1984.
García y García, Elvira: La mujer peruana a través de los siglos (Tomo II). Lima, 1925.
Milla Batres, Carlos. (Ed.). Diccionario histórico y biográfico del Perú. Siglos XV-XX. Tomo V. Lima, 1986.
Pérez Pimentel, Rodolfo: Diccionario Biográfico del Ecuador. Lastenia Larriva de Llona.
Tauro del Pino, Alberto: Enciclopedia Ilustrada del Perú. Tercera Edición. Tomo 9, JAB/LLO. Lima, PEISA, 2001. ISBN 9972-40-158-8

Ծանոթագրություններ

↑ «FEMINISTAS Y REVOLUCIONARIAS: CINCO BIOGRAFÍAS POLÍTICAS EN LA HISTORIA DE LA IZQUIERDA ECUATORIANA». Español. Pontificia Universidad Católica del Ecuador – Facultad de Economía. Consultado el 17 de enero de 2019.

Արտաքին հղումներ

Լաստենիա Լառիվայի կենսագրությունը(իսպ.)

[1] «FEMINISTAS Y REVOLUCIONARIAS: CINCO BIOGRAFÍAS POLÍTICAS EN LA HISTORIA DE LA IZQUIERDA ECUATORIANA». Español. Pontificia Universidad Católica del Ecuador – Facultad de Economía. Consultado el 17 de enero de 2019.

[1]